Depresja u młodzieży to problem, z którym zmaga się coraz więcej osób w okresie dojrzewania. Nierzadko jednak nie jest w porę diagnozowana, do czego przyczynia się mylenie objawów depresji z burzliwym okresem, jaki przeżywa większość nastolatków. Wahania nastroju, problemy z akceptacją siebie, wycofanie z powodu hejtu to tylko niektóre problemy, z którymi muszą się zmagać.
Dlatego tak ważna jest czujność zarówno ze strony rodziców i opiekunów, jak i nauczycieli oraz wychowawców w szkole. Im większa będzie twoja wiedza dotycząca depresji u młodzieży, tym wcześniej dostrzeżesz pierwsze zmiany w zachowaniu, które mogą na nią wskazywać.
Oto informacje, które mogą okazać się dobrym początkiem do dalszego zgłębiania tematu.
Jak może się objawiać depresja u młodzieży — sprawdź, zanim problem się pogłębi
Jeśli jesteś rodzicem nastolatka, to doskonale wiesz, jak duże zmiany zachodzą w jego zachowaniu w porównaniu z okresem dzieciństwa. I choć wiele razy o tym słyszałeś albo czytałeś, to bycie bezpośrednim świadkiem tego sprawia, że nie zawsze reagujesz tak jak trzeba i jak naprawdę byś tego chciał jako rodzic. Dużo łatwiej bowiem ocenić jako dorosły, niż zejść do poziomu nastolatka i spróbować spojrzeć na świat z jego perspektywy. Nie zawsze oczywiście spotkasz się z otwartością i zaufaniem, dzięki czemu łatwiej byłoby nawiązać kontakt i odkryć rzeczywistą przyczynę niepokojącego zachowania. Warto jednak próbować i wychodzić ze zrozumieniem, a nie oceną, co zwiększy twoje szanse na nawiązanie kontaktu, który może być początkiem zmiany.
Co zatem powinno zwrócić twoją uwagę, a czym zwykle objawia się depresja u młodzieży?
Młode osoby, które doświadczają epizodów depresji:
- uznają siebie za gorszych, co wynika z niskiej samooceny, stawiania siebie daleko za innymi, czemu sprzyja też przesadna samokrytyka i obwinianie siebie, nierzadko z błahych powodów,
- mają utrzymujący się od pewnego czasu dużo gorszy nastrój niż dawniej, co nie poprawia się pomimo zmienności sytuacji, zdarzeń, czy pory dnia,
- oprócz gorszego nastroju mają tendencję do poddawania się rozchwianym emocjom, które wyrażają w formie rozdrażnienia, płaczliwości, czy złości kierowanej do najbliższych,
- unikają kontaktów z innymi, w tym z osobami, które do niedawna należały do ich najbliższego grona znajomych;
- spędzają większość czasu w samotności we własnym pokoju, bez chęci wyjaśnienia prawdziwego powodu nagłej alienacji, nierzadko uciekając do wirtualnej rzeczywistości,
- znacznie opuszczają się w nauce i lekceważą obowiązki szkolne, w tym udział w lekcjach i odrabianie prac domowych; w parze z tym idzie spadek koncentracji i niedbałe, zdawkowe odpowiedzi w trakcie zajęć,
- tracą zainteresowanie tym, na co wcześniej chętnie przeznaczały czas oraz minimalizują aktywności życiowe i sportowe, zamieniając je na leżenie w łóżku i spanie o nietypowych porach w ciągu doby,
- wpadają w skrajności dotyczące ilości spożywanych pokarmów, co może prowadzić do zaburzeń odżywiania,
- nie mają oporu przed sięganiem po używki, nie ograniczając się do samego alkoholu, co wcześniej się nie zdarzało, a przynajmniej nie tak często,
- mają skłonność co samookaleczania, w tym wyrywania włosów, skubania skóry, nacinania lub przypalania wybranych miejsc, co może też być związane z myślami samobójczymi,
- podejmują próby samobójcze.
To nie zawsze musi być depresja u młodzieży, ale jeśli wspomniane tu co najmniej 2 lub 3 występują przez minimum 2 tygodnie,, tak właśnie może być.
Co możesz zrobić w przypadku dostrzeżenia objawów depresji u swojego dziecka?
Słuchanie połączone ze zrozumienie to przestrzeń, którą powinieneś zapewnić swojemu nastoletniemu dziecku, gdy dostrzeżesz u niego niepokojące objawy wskazujące na depresję. Nie oceniaj nawet wtedy, gdy jego zachowania będą wyjątkowo irracjonalne. Pozwól na wyrażenie emocji, które mogą przybrać postać płaczu, złości, czy posądzania cię o niezrozumienie. Unikaj przy tym udzielania gotowych rad i podawania najlepszych w twoim odczuciu rozwiązań. Zamiast tego dąż do wspólnego ich poszukiwania. Pytanie o to, jak możesz pomóc swojemu dziecku jest lepsze, niż rzucanie pomysłami na poprawę nastroju.
Przeczytaj także: Czym jest depresja?
Jeśli twoja dotychczasowa relacja z dzieckiem nie była najlepsza, w przypadku depresji nastolatka nawiązanie jej może okazać się jeszcze trudniejsze. Wówczas warto skorzystać z fachowej pomocy i najpierw samemu umówić się na spotkanie z psychoterapeutą. Dowiesz się, co może zadziałać i jak małymi krokami dotrzeć do młodego człowieka.
Może się jednak okazać, że w twoim przypadku dziecko samo przyzna, że nie radzi sobie samo ze sobą i przytłaczającymi je problemami. Nie lekceważ tego i nie zrzucaj wszystkiego na karb okresu dojrzewania. Wysłuchaj ze zrozumieniem, wyraź gotowość do pomocy i razem poszukajcie najlepszego rozwiązania. Jeśli wspólne rozmowy nie przyniosą spodziewanych efektów, warto poprosić o wsparcie psychologiczne. Upewnisz się tym samym, czy to rzeczywiście depresja, czy może inne problemy, które wymagają uwagi i fachowej pomocy. W trakcie terapii twoje dziecko nauczy się, jak radzić sobie z trudnymi emocjami i we własnym tempie upora się z problemami, które go do tego stanu doprowadziły.
Źródło i inspiracja:
www.pacjent.gov.pl/aktualnosc/depresja-u-dzieci-i-mlodziezy
www.zwrotnikraka.pl/depresja-u-dzieci-i-mlodziezy/
